Nasi przodkowie przywiązywali szczególną uwagę do symboliki ziół, krzewów i drzew. Było to coś w rodzaju wiary w magiczną moc tych dzieci matki natury. Nic dziwnego, że tak wiele z nich odnajdujemy w dawnych tradycjach związanych z okresem przedmałżeńskim oraz ślubami i weselami. Niektóre z nich dość często pojawiały się jako składniki miłosnych czarów czy rytuałów, które mają zapewnić czyjś miłość lub sprawić, aby dany kochanek zostawił kobietę. Jedno jest pewne, wejrzenie w ich symbolikę to wspaniała przygoda i lekcja o tym, że rośliny znane nam i naszym babciom i dziadkom oraz ich rodzicom i jeszcze ich rodzicom skrywają wiele znaczeń, które warto poznać, a może nawet skorzystać z ich „mocy”…
Wierzenia ludowe a zioła, krzewy i drzewa
„ (…) Jest na wschodzie kwiatów mowa:
Gdyby nasze drzewa, krzewy
Ktoś zapytał o ich słowa.
O zagadki i posiewy:
Jakim cudem świat ich ożył…”
(Wincenty Pol)
Wystarczy wciąć do ręki pierwsze z brzegu materiały źródłowe, aby szybko przekonać się o tym, że wierzenia ludowe oraz przesądy zawsze przypisywały roślinom duże znaczenie. Wszystko przez to, że widziano skrywające się w nich magiczne moce…
Już od czasów średniowiecza w przydomowych ogródkach hodowano rośliny, którym mnisi przypisywali ogromne znaczenie dla dobra związku małżeńskiego. Od bardzo długiego czasu w różnego rodzaju rytuałach weselnych pojawiają się więc one i odgrywają duże znaczenie dla każdej osoby, która z ich pomocą chce coś osiągnąć. W różnego rodzaju zwyczajach ślubnych i weselnych zaczęły występować np.: ruta, rozmaryn, mirt, lubczyk, barwinek, nasięźrzał znany również pod takimi nazwami jak „pójdź za mną” czy „szalona miłość”.
Ruta – czyli roślina pańskiego wieczoru
Od wieków służyła jako roślina lecznicza, przyprawowa, obrzędowa i magiczna. Wierzono, że jest silnym afrodyzjakiem, wzmaga potencję i płodność. Stąd dziewczęta ją hodowały, a później wykonywały z niej ślubne wianki oraz ozdabiały nią suknie.
W ogóle sama jej hodowla miała symbolizować nadzieję na to, że panna znajdzie w końcu swojego wybranka serca.
Rozmaryn – czyli symbol wierności
Miał szczególne znaczenie w rytuałach związanych z małżeństwem. Wierzono, że oznacza wierność, przyjaźń i miłość, a nawet to, iż sprzyja miłosnym pieszczotom.
Dziewczęta wiły więc z niego ślubne wianki. W dniu ślubu Panna Młoda wręczała też bukiet rozmarynku przewiązany wstążką Panu Młodemu wchodzącemu do kościoła. Bukieciki z niego ofiarowywano też druhnom. A od XVI wieku pozłacane gałązki rozmarynu wręczano gościom weselnym. Mało tego, stosowano go w kuchni weselnej. A tuż po ślubie żona wyjmowała jedną gałązkę ze ślubnego wianka i sadziła ją w ogrodzie. Jeśli ta przyjmowała się, oznaczało to szczęście dla pary.
Mirt – czyli młodość, męstwo i miłość
Już od dawnych czasów wiązano go z boginiami miłości, dziewictwa i miłości. Robiono z nich wianki ślubne, ponieważ wierzono, że wiecznie zielona roślina użycza sił życiowych osobie, która go nosi. W Polsce hodowano go w domach, gdzie mieszkały młode panny.
Ślubna symbolika wielu innych roślin
-
Barwinek – szczęśliwe pożycie,
-
kolendra – eliksir miłości,
-
bazylia – wzmocnienie uczuć,
-
lubczyk – zapewnia szczęśliwe małżeństwo,
-
czarnuszka – miłość we mgle,
-
oregano – symbol szczęścia,
-
tawuła – ziele panny młodej,
-
laur – trwałe uczucie,
-
brzoza – zachęta miłosna.
Bibliografia:
„Śluby polskie. Tradycje, zwyczaje, przepisy”, Hanna Szymanderska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2008.